UNESCO: Pokazujemy całej Polsce jak dbać o zabytki

W połowie przyszłego roku dowiemy się, czy woj. śląskie doczeka się na swój pierwszy wpis na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Chodzi o 28 obiektów naziemnych i podziemnych, związanych z górnictwem kruszcowym na Śląsku, które znajdują się na terenie Tarnowskich Gór, Bytomia i Zbrosławic. W poniedziałek Zabytkowej Kopalni Srebra podpisano porozumienie pomiędzy właścicielami i zarządcami terenów, na których leżą obiekty objęte wnioskiem.

- Wyjątkowość porozumienia polega na liczbie sygnatariuszy. W żaden z polskich wpisów na liście UNESCO nie było zaangażowanych aż tyle podmiotów - podkreśla Katarzyna Piotrowska pełnomocnik dyrektora Narodowego Instytutu Dziedzicowa ds. wdrażania konwencji UNESCO i jednocześnie reprezentant Polski w Komitecie Światowego Dziedzicowa.

Teraz sygnatariusze muszą jeszcze opracować plan zarządzania oraz wybrać grupę roboczą, a także wyznaczyć koordynatora miejsc światowego dziedzictwa. Na razie funkcję koordynatora będzie pełnił Zbigniew Pawlak, wiceprezes Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej, które napisało wniosek do UNESCO.

- Dajemy sygnał całemu światu, że idziemy w tym samym kierunku. Pokazujemy nasze dobra, chcemy je zachować i chronić dla przyszłych pokoleń - mówi Pawlak.

Sygnatariusze podkreślali jednak, że ścisła współpraca pomiędzy tak liczną grupą podmiotów będzie trudna. Tym bardziej, że każda ze stron będzie musiała ponieść m.in. koszty finansowe.

- Ale mają szansę się zwrócić - uważa Arkadiusz Czech, burmistrz Tarnowskich Gór. - UNESCO to przede wszystkim prestiż, dzięki któremu nasze miasto znajdzie się np. w przewodnikach turystycznych. Liczymy na to, że jeśli będzie o nas głośno na świecie, to przyciągnie to inwestorów - dodaje.

Już kilka tygodni temu, SMZT opublikowało optymistyczne szacunki, według których wpis na listę UNESCO mógłby sprowadzić na Śląsk nawet 1 mln turystów rocznie. - Mam nadzieję, że będą też przyjeżdżać i oglądać Bytom - skomentował z uśmiechem Damian Bartyla, prezydent Bytomia.

Najbliższa sesja komitetu UNESCO odbędzie się w połowie przyszłego roku. Możliwe są trzy scenariusze: przyznanie wpisu śląskiemu wnioskowi, odroczenie decyzji na rok, lub decyzja o nieprzyznaniu wpisu. Nawet jeśli Tarnowskie Góry wpisu nie uzyskają, sygnatariusze nie wykluczają dalszego wykonywania zapisów porozumienia, chroniącego zabytki.

Porozumienie o współpracy na rzecz ochrony dóbr objętych wnioskiem do UNESCO podpisało 12 podmiotów. Oto one:

Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego, miasta: Tarnowskie Góry i Bytomia oraz gmina Zbrosławice, starostwo powiatowego w Tarnowskich Górach, Górnośląskiego Przedsiębiorstwo Wodociągów, Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Tarnowskich Górach, Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu, Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków, Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach, Nadleśnictwo Brynek i oczywiście Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej. To właśnie członkowie SMZT przygotowali liczący kilkaset stron wniosek, który w styczniu tego roku trafił do siedziby UNESCO w Paryżu.